Donostiako Elizbarrutiak etxebizitzan du arreta: artatutako 10 familietatik 6, bizitegi arriskuan edo bazterketan daude
Donostiako Elizbarrutiak, Caritas Gipuzkoak etxe duina izateko eskubidearekin duen konpromisoa lagundu eta zabaltzen du. 2024an eta 2025ean, erakundeak bere lana eta eragin publikoa indartu ditu lurraldeko egoitza larrialdiaren inguruan, eta etxebizitza jarri du bere kanpainen eta gizarte ekintzaren lehentasunezko ardatz gisa.
Diagnostikoa: 2024ko Etxebizitzari buruzko txostena
Caritas Gipuzkoak, 2024an artatu zituen 5.320 etxeren egoera aztertu du, etxegabetasunaren eta egoitza bazterketaren Europako ETHOS tipologia erabiliz. Ondorioak adierazgarriak dira oso:
- %41,9 soilik bizi zen etxebizitza egokian.
- %58,1 bizitegi edo bazterketan arriskuan zegoen (etxerik gabe, etxebizitzarik gabe, segurtasunik gabe edo bizitoki desegokietan).
- %35,6 alokairu arruntean bizi ziren (BOE, Babes Ofizialeko Etxebizitzak, ez).
- %23,5 azpierrentako geletan bizi ziren, askotan gutxieneko espazioetan eta pilaketarekin.
- 128 familik (%21), ostatu hartzeagatik, kontraturik gabe ordaintzen zuten; segurtasun juridikorik ezarekin, eta “etxegabetze isil” oandiagoarekin.
- %14,8k, ez zuen inolako ostatu egonkorrik.
Lagundutako etxeei eusteko, 2024an, Caritasek, 1.022.731€ bideratu zituen etxebizitzari lotutako zuzeneko laguntzetara (alokairua, hornidurak…), zuzeneko laguntza ekonomiko guztien ia erdia (2.270.582 €). Testuingurua bereziki zorrotza da: 2022ko FOESSA Euskadiren datuen arabera, EAEko familien %12,4k, gehiegizko etxebizitza gastuei egiten diete aurre, eta horrek, ostatua ordaindu ondoren, pobrezia larriaren mugaren azpian kokatzen ditu.
2025: etxegabetasunaren arretari eustea
2025eko urtarrilaren 1etik irailaren 30era, Caritas Gipuzkoak, etxerik gabeko 1.216 pertsonen alboan egon da (–%7,4, 2024ko aldi berarekin alderatuta). Artatutako etxe-gabetasun egoerako pertsona gehienen profilak, batez ere, jatorri migratzaileko gizon gazteei eragiten diela adierazten du:
- %90a, gizonak; %9a, emakumeak; %1a, esleipenik gabe.
- %93a, atzerritar jatorrikoak; %7 espainiar herritartasuna dutenak.
- %83 (1.009 pertsona); 18 eta 44 urte bitartekoak.
- %78,8k (958 pertsona) ez zuen inolako ostaturik arretaren unean.
Errolda, eskubideak eskuratzeko giltza
Artatutako 1.216 pertsonetatik, 862 (%70,9) ez zeuden erroldatuta. Erroldatuta daudenen artean: %10,8a, errolda sozialaren bidez zeuden, %7,1a, Administrazioan (86 pertsona), eta %3,7a, gizarte-erakundeetan (45). Erroldarik gabe, larriki zailtzen da osasuna, hezkuntza, zerbitzuak eta ostatua eskuratzea. Izapideak erraztu eta arindu behar direla, eta erakundeen arteko koordinazioa indartu behar dela azpimarratzen du Caritasek.
Erantzun partekatu baterako deia
Datuek berresten dute etxebizitza, gaur egun, egiturazko oztopoa dela eskubideak egikaritzeko, eta edozein inklusio-prozesutarako. Caritas Gipuzkoak asmo handiagoko politika publikoak eskatzen ditu, baita logela–alternatiba egokiak eta egonkorrak —bereziki bizitegi-bazterketa larrietarako— eta babes sozialaren eta etxebizitzaren arteko koordinazioa hobetzeko.
Elizbarrutiko Elizak bat egiten du dei honekin, eta karitatetik eta justiziatik, pertsona guztientzako etxe duina ahalbidetuko duten ekimenak bultzatzera animatzen du.
Jarraitu Caritas Gipuzkoaren jarduera, kanpaina, datu eta proposamen guztiak bere web orrian.
Sigue toda la actividad, campañas, datos y propuestas de Caritas Gipuzkoa en su web.